U okviru projekta „Pravna pomoć licima u riziku od apatridije u Srbiji“, finansiranog od strane Visokog komeserijata Ujedinjenih nacija za izbeglice (UNHCR), Praxis je pripremio izveštaj „Pregled prepreka u ostvarivanju prava na upis u matičnu knjigu rođenih, sticanje državljanstva i prijavu prebivališta u 2021. godini“. Izveštaj predstavlja pregled dosadašnjih postignuća i preostalih izazova u oblasti ostvarivanja prava na upis u matičnu knjigu rođenih, sticanju državljanstva i prijavu prebivališta.
O tome da problem pravno nevidljivih lica u Srbiji još uvek nije blizu rešenja, govori podatak da su se tokom 2021. godine samo Praxisu obratile za pomoć 162 osobe koje nisu upisane u matičnu knjigu rođenih.
Ni tokom prošle godine nije otklonjena sistemska prepreka koja ugrožava ostvarivanje prava na blagovremeni upis u matičnu knjigu rođenih. Zbog toga i dalje u Srbiji nije moguć upis u matičnu knjigu rođenih svakog deteta odmah po rođenju, usled čega im je uskraćen ili otežan pristup brojnim pravima, uključujući prava na zdravstvenu i socijalnu zaštitu. Izveštaj ukazuje na i dalje prisutne probleme u postupcima utvrđivanja vremena i mesta rođenja, postupcima određivanja ličnog imena, upisa u matičnu knjigu rođenih dece rođene u inostranstvu, kao i prilikom naknadnog upisa i obnove upisa u matičnu knjigu rođenih. Oni istovremeno predstavljaju prepreku i za sticanje državljanstva, uz ostale neposredne probleme pobrojane u ovom izveštaju koji su se javljali u vezi sa ostvarivanjem prava na državljanstvo.
Izveštaj ukazuje i na prepreke prilikom prijave prebivališta, jedna od najčešćih je izbegavanje nadležnosti. Dodatno, prijavu prebivališta na adresi supružnika i roditelja kao mogućnost postupajući organi po pravilu ne uzimaju u obzir, dok u pojedinim opštinama centri za socijalni rad su prestali su da daju saglasnost za prijavu prebivališta na njihovim adresama.
Izveštaj „Pregled prepreka u ostvarivanju prava na upis u matičnu knjigu rođenih, sticanje državljanstva i prijavu prebivališta u 2021. godini“ možete pogledati OVDE.
