Evropski centar za prava Roma (ERRC) i Praxis predali su svoje komentare Komitetu za prava deteta (CRC),  koji će se  razmatrati na 74. sednici Komiteta, od 16. januara do 3. februara 2017.

ERRC i Praxis su redovno pratili stanje ljudskih prava Roma u Srbiji i ovi komentari oslikavaju  trenutne prioritete u našem radu u Srbiji.

Za više informacija, videti ovde. 

Na Međunarodni dan borbe protiv nasilja nad ženama, u Srbiji se romske devojčice „udaju“ pod izgovorom da su ovakvi brakovi deo tradicije romske zajednice. Dečji, rani i prinudni brakovi predstavljaju kršenje prava devojčica, ugrožavaju njihovo psiho-fizičko zdravlje, izlažu ih većem riziku od nasilja u porodici, dovode do povećane stope ranog napuštanja školovanja, a kasnije i do siromaštva i njihove ekonomske zavisnosti od muža i zajednice. Kao takvi predstavljaju ozbiljna kršenja ženskih ljudskih prava. 

Stoga, želimo da skrenemo pažnju da je potrebno sprečiti dalje zanemarivanje i zlostavljanje devojčica koje zbog ove štetne tradicionalne prakse postaju žene žrtve emocionalnog, psihičkog i fizičkog nasilja. 

Za više informacija, videti ovde.

U galeriji Multimedijalnog centra u Novom Pazaru 8.2.2017. godine, predstavljen je projekat “Unapređenje zakonskog okvira i politika za ostvarivanje ravnopravnosti i monitoring njihove primene u praksi”, koji sprovode Praxis, Sandžački odbor za zaštitu ljudskih prava i sloboda iz Novog Pazara i Equal Rights Trust iz Londona. Projekat je finansiran od strane Evropske unije u periodu od decembra 2016. do decembra 2018. godine.

O projektu i ciljevima projekta govorili su Semiha Kačar, predsednica Sandžačkog odbora za zaštitu ljudskih prava i sloboda, Vuk Raičević, koordinator Programa za antidiskriminaciju i rodnu ravnopravnost Praxisa i Joanna Whiteman, ko-direktorka Equal Rights Trust.

Opšti cilj projekta je da se osigura zaštita od svih oblika diskriminacije u Srbiji kroz pravne i političke reforme. Specifični cilj projekta je unapređenje zakonskog okvira u oblasti antidiskriminacije i ravnopravnosti, kao i podrška civilnom društvu u Srbijji u cilju prepoznavanja diskriminacije i korišćenja dostupnih mehanizama zaštite od diskriminacije.

Nevladine organizacije na lokalnom nivou imaće priliku da aktivno učestvuju u sprovođenje pojedinih projektnih aktivnosti, kao što su organizovanje zagovaračkih kampanja, monitoring i dokumentovanje slučajeva diskriminacije, za šta će biti opredeljenja određena sredstva.

Pogledati prilog RTV Novi Pazar ovde.
Pogledati prilog SANA PRESS ovde.

Stanovnici neformalnog naselja „Čukarička šuma“ već nedelju dana ne mogu svojim vozilima da uđu ili izađu iz naselja. Naime, prethodne subote na ulazima u naselje postavljene su barijere koje onemogućavaju vozilima pristup naselju. S obzirom na to da se stanovnici naselja uglavnom bave sakupljanjem sekudarnih sirovina i da su im za rad neophodna vozila u kojima transportuju sirovine, ovo praktično znači da su već nedelju dana sprečeni da rade, te žive bez ikakvih prihoda. Osim toga, naselju više ne mogu da pristupe ni vozila hitne pomoći niti vatrogasci. 

Stanovnici naselja svedoče da je barijere postavila mehanizacija Gradskog zelenila, uz prisustvo policije i još nekih službenih lica. Praxisu je u Opštini Čukarica potvrđeno da su upoznati sa postavljanjem barijera, ali da Opština nije donela odluku o postavljanju barijera, pošto donošenje takve odluke nije u njenoj nadležnosti. Praxis je upućen da se obrati Sekretarijatu za socijalnu zaštitu grada Beograda, kao nadležnom organu. U Sekretarijatu za socijalnu zaštitu su, međutim, odbili da razgovaraju o ovom problemu, već su tražili da Praxis pitanja dostavi pismenim putem.

Inače, u Opštini Čukarica Praxisu je rečeno da su barijere postavljene da bi se sprečilo unošenje u naselje sekundarnih sirovina i njihovo paljenje, pošto stanovnicima obližnjih zgrada smeta dim. Međutim, činjenica je da se stanovnici naselja „Čukarička šuma“ već godinama gotovo isključivo bave sakupljanjem i prodajom sekundarnih sirovina, te da od tog posla zavisi njihova egzistencija, pa je jasno da sirovine ne sakupljaju radi paljenja, već radi prodaje. Stoga se ovaj razlog za postavljanje barijera pre može okarakterisati kao ciničan nego kao opravdan. 

U svakom slučaju, nijedan cilj ne može opravdati kršenje Ustavom zagarantovanih prava na rad i na slobodu kretanja stanovnicima jednog naselja. Pri  tom, reč je o naselju u kome mahom žive interno raseljeni Romi sa Kosova, koji su još pre 18 godina bili primorani da napuste svoje kuće i od tada žive u ovom naselju, i to u improvizovanim stambenim objektima bez ikakve infrastrukture, u potpunom siromaštvu i u uslovima koji se mogu opisati kao krajnje nehumani. Uprkos višegodišnjim najavama nadležnih institucija i organa da će se pristupiti rešavanju stambenog pitanja stanovnika naselja “Čukarička šuma”, to se još uvek nije dogodilo. 

Štaviše, postavljanjem barijera na ulazu u naselje, njihov položaj se dodatno pogoršao, približavajući ih samoj ivici opstanka. U takvoj situaciji, stanovnici naselja su prepušteni riziku da ostanu bez izvora prihoda, a u slučaju nezgode ili nesreće bez mogućnosti da im se ukaže pomoć, jer je postavljanjem barijera onemogućen pristup kako kolima hitne pomoći, tako i vatrogasnom vozilu.  

Ostaje otvoreno pitanje zašto su vlasti pale na testu proporcionalnosti, jer postavljanjem barijera svakako nije postignuta pravična ravnoteža između opštih interesa zajednice i zaštite osnovnih prava pojedinaca. 

In early January, temperatures in Belgrade were dropping to as low as 15 degrees Celsius below zero. According to the estimates received from the Commissariat for Refugees and Migration, at the beginning of the month about 2,000 people were sleeping rough in Belgrade, at parking lots and in abandoned warehouses (barracks) near the Belgrade Bus Station. 

The previously announced relocation of refugees/migrants sleeping rough in the Belgrade city centre began in the middle of the month, after adapting a former military facility in Obrenovac for that purpose. About 500 refugees/migrants from the barracks behind the Belgrade Bus Station were relocated to Obrenovac, out of which about 200 UASC.  In addition, in the middle of the month, MSF erected 5 tents with beds and heating for temporary overnight stay for potential UASC as well as refugees and migrants with health issues, used only as transit accommodation before transfer to the official facilities. Between 30 and 40 people, mostly UASC, sleep in the tents every night and thus are protected from cold and other health and safety risks to which they were exposed in the barracks. Given that after the relocation of refugees/migrants in January about 1,200 people (according to the estimates of the Commissariat and UNHCR) continued sleeping rough, in parks and abandoned barracks and warehouses, with scarce accommodation capacity still available in other asylum and reception centres, it is clear that the accommodation capacity is still insufficient to satisfy all the needs identified in the field. Moreover, in January, Hungary reduced the number of daily admissions to territory and asylum procedures from 20 to a total of 10 per working day (weekends excluded). This new development, along with the enhanced border controls and intensified violent pushbacks of refugees/migrants from Hungary and Croatia, will only increase the number of persons stranded in Serbia for a long time and in need of humanitarian assistance and protection. 

The situation in Belgrade is still alarming. The refugees/migrants in Belgrade still receive only one meal a day. The distribution of winter clothes and shoes was intensified in the second half of the month, which is an improvement compared to the previous period, but it is still insufficient to satisfy the needs of all those who are sleeping rough, still including a significant number of UASC.

Praxis continued its field work in January and provided a total of 382 newly arrived refugees/migrants (259 adults and 123 children) in Belgrade with relevant information, which is a smaller number of new arrivals than in the previous period as a result of extremely harsh weather conditions.

Download the Protection Monitoring Report HERE.

Skupština grada Kraljeva je na sednici održanoj krajem septembra 2016. godine usvojila odluku o ostvarivanju prava na naknadu troškova za vantelesnu oplodnju kojom se određuju bliži uslovi, kriterijumi, način i postupak za ostvarivanje prava na naknadu troškova za vantelesnu oplodnju. Prema tekstu same odluke namera njenog donosioca bila je da utvrdi šira prava u odnosu na prava iz obaveznog zdravstvenog osiguranja, u cilju uključivanja što većeg broja parova u postupak vantelesne oplodnje. Uprkos tome, odlukom je predviđeno da par može ostvariti ovo pravo samo ukoliko ima prebivalište na teritoriji grada Kraljeva najmanje tri godine pre podnošenja zahteva. Tako postavljen kriterijum koji se odnosi na prijavljeno prebivalište para isključuje mogućnost da interno raseljena lica koja borave na teritoriji grada Kraljeva i duže od tri godine, a kojih ima skoro 20.000, ostvare pravo na naknadu troškova vantelesne oplodnje pod jednakim uslovima kao ostali sugrađani.

Premda je donošenje navedenog akta i izdvajanje sredstava iz lokalnog budžeta za finansijsku podršku parovima koji se leče od neplodnosti postupcima biomedicinski potpomognutog oplođenja pozitivan primer usmeravanja sredstava, uslov u pogledu prebivališta parova interno raseljenim građanima i građankama Kraljeva neopravdano uskraćuje pravo na ostvarivanje nadoknade troškova za vantelesnu oplodnju čime se krši načelo jednakih prava i obaveza. 

Sa namerom da ukaže da se spornom odlukom krši princip jednakih prava i obaveza zbog čega je suprotna propisima kojima se zabranjuje diskriminacija, Praxis je podneo pritužbu Poverenici za zaštitu ravnopravnosti. Kako je skupština grada Kraljeva izmenila spornu odluku i na taj način izrazila spremnost da ostvarivanje prava na naknadu troškova za vantelesnu oplodnju obezbedi svim građanima i građankama pod jednakim uslovima, Praxis je odustao od pritužbe.

Ipak, važno je istaći da usvajanjem odluka kojima se suštinski popravlja položaj pojedinaca i grupa, kao što je navedeni slučaj, može doći do narušavanja principa ravnopravnosti bez obzira na nameru donosilaca odluka. Oni moraju tome posvetiti posebnu pažnju, naročito imajući u vidu položaj već ugroženih pojedinaca i grupa poput interno raseljenih lica. 

Sa druge strane, usvajanje opštih akata kojima se krši pravo na jednakost građana nije retka pojava, a jedan od osnovnih uzroka takvom stanju je svakako nedovoljno poznavanje antidiskriminacionih propisa, ali i nedovoljna senzitivisanost donosioca odluka na lokalnom nivou kada je u pitanju poštovanje osnovnih vrednosti poput prava na jednakost i ravnopravnost. Zbog toga želimo da skrenemo pažnju na neophodnost jačanja kapaciteta i podizanja svesti kod predstavnika lokalnih organa vlasti o pojmu i oblicima diskriminacije, kako bi se ovakvi slučajevi ubuduće izbegli.