Dana 19.04.2013. godine na Zlatiboru je održana obuka o upisu u matičnu knjigu rođenih za matičare i zamenike matičara koji vode matične knjige za matična područja 28 gradova i opština sa teritorije Zlatiborskog, Mačvanskog, Kolubarskog i Moravičkog okruga, kao i za zaposlene koji obavljaju poslove državne uprave u vezi sa državljanstvom, prijavom prebivališta, odnosno boravišta i izdavanjem ličnih karti u Ministarstvu unutrašnjih poslova i centrima za socijalni rad. Obuka za više od 120 učesnika organizovana je od strane Tehničke grupe, formirane na osnovu Sporazuma o saradnji zaključenog između Ministrastva pravde i državne uprave, Zaštitnika građana i UNHCR, a u skladu sa Planom aktivnosti koji za cilj ima da se do 2015. godine iskoreni pojava pravno nevidljivih lica u Srbiji.

Predstavnici Ministarstva pravde i državne uprave, Zaštitnika građana, UNHCR, Praxisa, Ministarstva unutrašnjih poslova i Ministarstva rada, zapošljavanja i socijalne politike prisutnima su ukazali na značaj i posledice života bez osnovnih ličnih dokumenata i predstavili probleme koji se u praksi najčešće javljaju, a od značaja su za realizaciju ciljeva ustanovljenih pomenutim Sporazumom o razumevanju. Navedena pitanja analizirana su u perspektivi izmena do kojih je u domaćem zakonodavstvu došlo pod okriljem procesa evropskih integracija. Nova rešenja Zakona o prebivalištu i boravištu građana (pre svega predviđanje mogućnosti prijave prebivališta na adresi centra za socijalni rad, za lica koja nemaju drugi pravni osnov), Zakona o ličnoj karti, Zakona o vanparničnom postupku (odnosno propisivanje novog postupka utvrđivanja vremena i mesta rođenja, koji predstavlja osnov za upis u MKR), odraz su tendencija olakšanja pristupa osnovnim statusnim pravima. Tim povodom, predstavnici navedenih državnih organa i institucija su učesnicima obuke predstavili raspoložive mehanizme i sredstva na koja bi u svom radu trebalo da se oslanjaju, kako bi se na što jednostavniji i efikasniji način sprovodili postupci naknadnog upisa u matične knjige rođenih, obnove upisa u matične knjige sa područja Kosova koje su nestale ili uništene tokom ratnih dešavanja, zatim postupci utvrđivanja, odnosno upisa činjenice državljanstva u evidenciju državljana RS, ali i postupci čije sprovođenje je u nadležnosti centara za socijalni rad. Od strane predstavnika Ministarstva rada, zapošljavanja i socijalne politike istaknuto je da je u toku rad na izmenama Uputstva o postupanju prilikom prijave prebivališta na adresi centra za socijalni rad, izdatog u decembru 2012. godine. Naime, Uputstvo sadrži spornu odredbu o dokazu koji bi trebalo da izda organ unutrašnjih poslova, a koji je potrebno podneti radi popunjavanja predviđenog obrasca i sprovođenja postupka prijave prebivališta na adresi centra za socijalni rad. Predloženo rešenje u postupku izmene Uputstva predviđa da će dokaz u odnosnom postupku predstavljati potvrda organa unutrašnjih poslova o tome da određeno lice nema prijavljeno prebivalište na teritoriji RS, čime će dosadašnje nedoumice biti otklonjene. Na taj način bi bili stvoreni uslovi da se prijava prebivališta na adresi centra za socijani rad odvija bez smetnji, što za mnoge pripadnike ugroženih grupa predstavlja isključivi način da ovo pitanje regulišu.

U završnom delu obuke, učesnici su diskutovali o nedovoljno razjašnjenim aspektima u predmetnoj oblasti. Izražena je dobra volja da se doprinese otklanjanju pojave pravno nevidljivih lica u Srbiji, a uspeh proklamovanih ciljeva zavisiće od zalaganja svih nadležnih organa i službi, na normativnom planu, ali i na polju praktične primene usvojenih rešenja.